“Mały Książę” Antoine’a de Saint-Exupéry’ego to jedna z najbardziej znaczących i uniwersalnych książek literatury światowej, która przekracza granice wiekowe i kulturowe. Ta ponadczasowa opowieść, choć często określana jako książka dla dzieci, w rzeczywistości kieruje wiele swoich przesłań do czytelników dorosłych, zachęcając ich do refleksji nad wartościami życiowymi, naturą ludzkich relacji oraz znaczeniem miłości i odpowiedzialności.
Fabuła koncentruje się na tytułowym Małym Księciu, tajemniczym chłopcu z innej planety, który podróżuje przez wszechświat odwiedzając różne planety, na każdej z nich spotykając różnorodne postacie, takie jak król, próżniak, pijak, biznesmen, latarnik, czy geograf. Te spotkania, pełne głębokich metafor i alegorii, służą przedstawieniu krytyki społeczeństwa dorosłych, ich wartości i zachowań. Każda z tych postaci symbolizuje różne aspekty ludzkiej natury i społecznych konwencji, skłaniając czytelnika do przemyśleń na temat sensu życia, samotności, przyjaźni oraz sposobów, w jakie ludzie próbują nadać życiu znaczenie.
Centralnym punktem książki jest relacja Małego Księcia z pilotem, który rozbija się na pustyni Sahara i staje się narratorem tej historii. Przez ich rozmowy, czytelnik dowiaduje się o przygodach Małego Księcia, w tym o jego miłości do róży, która rośnie na jego planecie. Ta relacja, pełna wzajemnych odkryć i zrozumienia, podkreśla wartość przyjaźni i miłości, które przewyższają materialne postrzeganie świata.
“Mały Książę” to także opowieść o podróży i poszukiwaniu, nie tylko w przestrzeni kosmicznej, ale również w głębi własnego serca i duszy. Książka zachęca do zachowania zdolności do zadawania pytań, ciekawości świata i zdolności do zaskoczenia, które często zanikają w dorosłym życiu. Przesłanie Saint-Exupéry’ego, że “najważniejsze jest niewidoczne dla oczu” i że “dobrze widzi się tylko sercem”, jest uniwersalnym przypomnieniem o prawdziwych wartościach, które powinniśmy pielęgnować.
Choć “Mały Książę” może być lekturą szkolną, jego przesłanie i piękno wykraczają poza ramy edukacyjne, oferując bogactwo interpretacji i inspiracji dla czytelników w każdym wieku.
“Mały Książę” – lektura szkolna – test, quiz
Powtórz najważniejsze zagadnienia i przygotuj się na sprawdzian z języka polskiego. Test zawiera 18 pytań różnego typu.
Powtórz najważniejsze zagadnienia i przygotuj się na sprawdzian z języka polskiego.
Uzupełnij podane zdanie. Wybierz odpowiedź A lub B i jej uzasadnienie spośród 1–3.
Utwór Antoine’a de Saint-Exupéry’ego Mały Książę posiada cechy:
| A. przypowieści | 2. opowiedziana w nim historia ma jednowątkową fabułę, w której kluczową rolę odgrywa wybrany motyw. |
| B. noweli | 3. opowiedziana w nim historia ma głębszy sens i ilustruje ważne prawdy moralne. |
| – | 1. opowiedziana w nim historia ma rozbudowaną fabułę i wiele wątków. |
Odpowiedź na pytanie dotyczące cech utworu Antoine’a de Saint-Exupéry’ego “Mały Książę” brzmi:
B. noweli, ponieważ 3. opowiedziana w nim historia ma głębszy sens i ilustruje ważne prawdy moralne.
“Mały Książę” jest często interpretowany jako przypowieść lub alegoria, która za pomocą prostej narracji o podróży Małego Księcia przez różne planety i spotkaniach z różnorodnymi postaciami, ukazuje głębokie prawdy o ludzkiej naturze, sensie życia, samotności, przyjaźni, miłości i odpowiedzialności. Pomimo swojej zwięzłości i pozornej prostoty, utwór porusza złożone tematy i oferuje refleksje nad wartościami moralnymi i ludzkimi, co jest charakterystyczne dla noweli.
Dlaczego Mały Książę jest powiastka filozoficzna?
“Mały Książę” Antoine’a de Saint-Exupéry’ego jest często klasyfikowany jako powiastka filozoficzna z kilku kluczowych powodów:
- Luźna i przystępna forma fabularna: Utwór wykorzystuje prostą, alegoryczną opowieść o małym chłopcu podróżującym po różnych planetach, aby zbadać złożone koncepcje i tematy. Ta forma pozwala na przystępne przedstawienie głębokich idei filozoficznych szerokiemu gronu odbiorców, w tym zarówno dzieciom, jak i dorosłym.
- Przedstawienie poważnych idei filozoficznych: “Mały Książę” porusza wiele ważnych kwestii filozoficznych, takich jak sens życia, natura ludzka, samotność, przyjaźń, miłość i odpowiedzialność. Poprzez dialogi Małego Księcia z różnymi postaciami, książka eksploruje te tematy w sposób, który zachęca czytelników do refleksji i kwestionowania własnych przekonań.
- Obrona humanizmu: Książka jest postrzegana jako głos w obronie humanizmu, ponieważ podkreśla wartość ludzkich relacji, empatii i głębokiego zrozumienia innych. Mały Książę prezentuje świat, w którym najważniejsze są międzyludzkie więzi i proste radości, przeciwstawiając się materializmowi i dehumanizacji współczesnego społeczeństwa.
- Analiza różnych typów miłości: Utwór bada różne aspekty miłości, od przywiązania Małego Księcia do jego róży, przez przyjaźnie, które zawiera na swojej drodze, po bardziej uniwersalne pojęcie miłości jako fundamentu ludzkich relacji. Ta analiza pokazuje złożoność miłości i jej znaczenie w ludzkim życiu.
- Opowieść o tworzeniu lub odnajdywaniu samego siebie: W podróży Małego Księcia, zarówno dosłownej, jak i metaforycznej, odnajdujemy motyw poszukiwania własnej tożsamości i miejsca w świecie. Książka sugeruje, że prawdziwa mądrość i zrozumienie siebie wynika z doświadczeń, pytania i refleksji nad otaczającym nas światem.
Wszystkie te aspekty czynią “Małego Księcia” nie tylko dziełem literackim, ale również głęboką filozoficzną medytacją nad życiem, co jest charakterystyczne dla powiastki filozoficznej.
Które z podanych zdań pochodzących z “Małego Księcia” ma charakter sentencji? Zaznacz właściwą odpowiedź.
- A. Twoje wspomnienia są bardzo ładne.
- B. Nigdy nie odczuwa głodu ani pragnienia.
- C. Słowa Małego Księcia tańczyły mi w pamięci.
- D. Nawet w obliczu śmierci przyjemna jest świadomość posiadania przyjaciela.
Prawidłowa odpowiedź: D. Nawet w obliczu śmierci przyjemna jest świadomość posiadania przyjaciela.
To zdanie wyraża głęboką prawdę o znaczeniu i wartości przyjaźni, która stanowi wsparcie i pocieszenie nawet w najtrudniejszych momentach życia. Jest przykładem sentencji, czyli zwięzłej wypowiedzi, która w sposób ogólny i uniwersalny odnosi się do ludzkich doświadczeń i moralnych prawd, oferując refleksję nad wartościami, które są fundamentalne dla ludzkiego istnienia.
Uzupełnij zdania, wybierając właściwe uzupełnienia spośród podanych. Zdanie: “Słowa Małego Księcia tańczyły mi w pamięci”, jest przykładem A/B. Nadaje ona tekstowi C/D charakter.
- A. animizacji.
- B. personifikacji.
- C. epicki.
- D. poetycki.
Odpowiedź:
B. personifikacji. D. poetycki.
Uzasadnienie:
Wyrażenie “Słowa Małego Księcia tańczyły mi w pamięci” jest przykładem personifikacji, ponieważ słowom, które są abstrakcyjnymi pojęciami, przypisuje się działanie typowe dla istot żywych, w tym przypadku taniec. Taka figuratywna ekspresja językowa nadaje opisowi żywość i dynamikę, co jest charakterystyczne dla stylu poetyckiego. Personifikacja jako środek stylistyczny pozwala na stworzenie bardziej obrazowego i emocjonalnego przekazu, przybliżając abstrakcyjne pojęcia do ludzkiego doświadczenia. W kontekście literackim użycie personifikacji, w połączeniu z innymi figurami stylistycznymi, przyczynia się do nadania tekstu głębi oraz wzbogacenia jego estetycznego wymiaru, co jest istotą charakteru poetyckiego.